Je kat of kitten laten steriliseren of castreren: een complete gids

Sterilisatie of castratie is zowel voor je huisdier als voor jou voordelig. Veel dierenarts raden aan om katten al vroeg te steriliseren of castreren, om ongewenste kittens en kopzorgen te voorkomen en omdat het goed is voor de gezondheid van je kat.

De terminologie rond dit thema kan verwarrend zijn. Hier volgen enkele woorden die de dierenarts zal gebruiken:

• Sterilisatie betekent dat de eierstokken of de eierstokken én de baarmoeder van een poes verwijderd worden. 

• Castratie wordt officieel gedefinieerd als het verwijderen van welke geslachtsorganen dan ook, maar het wordt meestal gebruikt voor het verwijderen van de testikels van een kater. 

• Voor beide geslachten geldt dat ze naderhand geen kittens meer kunnen krijgen.

De voordelen van sterilisatie of castratie

Ziektepreventie

Als je je poes vóór haar eerste bronstcyclus (voordat ze loops wordt) steriliseert, vermindert dit de kans op borstkanker later in het leven aanzienlijk. De reden is dat het niveau van hormonen zoals oestrogeen, die de groei van bepaalde soorten kanker stimuleren, verlaagd wordt. Ook het risico op eierstoktumoren en urineweginfecties wordt veel kleiner.

Er zijn andere ziektes die het gevolg kunnen zijn van natuurlijk paargedrag. Er zijn andere ziektes die het resultaat zijn van natuurlijk paargedrag bij katten. Het Feline Leukemievirus (FeLV) en het kattenaidsvirus (FIV) zijn twee virussen die verspreid worden wanneer geïnfecteerde katten andere katten bijten, zo schrijft het LICG. Deze ziektes zijn niet hetzelfde als leukemie en AIDS bij mensen en kunnen niet van katten op mensen worden overgedragen. Door de aandrang van je kat om over partners en territorium te vechten te verminderen, verminder je ook de kans dat ze door andere katten met deze ongeneeslijke ziektes besmet wordt.

Minder vechtgedrag

Ongecastreerde katers worden door hun hormonen gedreven om een partner te zoeken en hun territorium te beschermen tegen indringers. Twee ongecastreerde katers in hetzelfde huishouden, of zelfs in dezelfde wijk, kunnen slaags raken, vooral als er een loopse poes in de buurt is. Door katers te castreren verminder je hun agressieve instincten en reduceer je de kans op vechtpartijen. Niet alleen lopen ze zo, zoals eerder vermeld, minder risico op FIV en FeLV, maar ook raken ze minder snel verwond en krijgen ze minder snel pijnlijke abcessen.

Minder zwerfgedrag

Wanneer een poes loops is, wordt ze zowel door haar hormonen als haar instincten aangespoord om een partner te zoeken. Denk eraan dat ook katers door hun hormonen en instincten worden gedreven. Een gesteriliseerde of gecastreerde kat zal minder ver zwerven op zoek naar 'de liefde'; zo is er minder kans op auto-ongelukken of verwondingen ten gevolge van klimmen...

Het huis blijft schoner

Katers verspreiden hun urine over verticale oppervlakken om hun territorium af te bakenen. De sterke geur van de urine van een ongecastreerde kater laat andere katers weten dat de 'man in huis' dichtbij is en dat hij dit gebied als zijn territorium heeft opgeëist. Aan poezen is de boodschap dat hij wacht op een kans om met ze te paren. Een ongecastreerde kater in huis kan voor een hoop viezigheid en stank zorgen. Een gecastreerde kater heeft minder aandrang om urine te verspreiden; als hij het toch doet, zal de geur veel milder zijn.

Loopse poezen scheiden ook lichaamsvochten uit. De geur hiervan laat katers weten dat er een vruchtbare poes in de buurt is. Door je poes te laten steriliseren los je dit probleem op.

Wanneer moet je je kat of kitten steriliseren of castreren?

De dierenarts zal je vertellen wat de beste leeftijd is. In het algemeen geven de meeste dierenartsen er de voorkeur aan om katten op een leeftijd van vier tot zes maanden te castreren of steriliseren, vóórdat ze geslachtsrijp zijn.

Hoe gaat de sterilisatie of castratie in zijn werk?

Voor de operatie wordt je kat onder narcose gebracht. De dierenarts zal je alles uitleggen en je specifieke instructies geven voor de verzorging vóór en na de operatie. Het is mogelijk dat je je kat een aantal uur vóór de operatie geen eten mag geven. Als je je kat de nacht vóór de operatie binnenhoudt, zal ze niet ergens anders eten gaan halen en weet je zeker dat ze niet op stap is wanneer het tijd is om te vertrekken!

Tijdens de operatie zal je kat verdoofd zijn, zodat dat ze niks merkt van wat er gebeurt. Bij katers wordt een kleine incisie gemaakt en worden de testikels verwijderd. De incisie wordt gedicht met oplosbare hechtingen of chirurgische lijm. Bij poezen is een grotere incisie nodig om de eierstokken en/of de baarmoeder te verwijderen. Sommige dierenartsen steriliseren poezen tegenwoordig laparoscopisch, wat minder ingrijpend is. De meeste katten kunnen de zelfde dag nog naar huis, tenzij er complicaties optreden of speciale zorgen zijn.

Sommige dierenartsen geven katten na de operatie een lichaamsbedekking of een kap of halsband. Zo zullen ze niet krabben, bijten of likken aan de genezende wond. De meeste katten hebben geen medicatie of speciale nazorg nodig. Als de dierenarts je kat na de operatie wil controleren, breng haar dan op tijd binnen.

Zal mijn kat na de castratie/sterilisatie anders zijn?

Na de castratie of sterilisatie zal je kat al snel weer helemaal zichzelf zijn. Ze zal nog steeds diezelfde kat zijn waar je zo van houdt, met het bijkomende voordeel dat ze meer geneigd zal zijn om dicht bij huis te blijven en minder geneigd om territorium af te bakenen.

Eten geven na de sterilisatie/castratie

Het is niet ongewoon dat katten sneller aankomen na de sterilisatie of castratie, dus het is belangrijk dat ze actief blijft en de juiste hoeveelheid voer krijgt om op haar ideale gewicht te blijven. Vraag de dierenarts of je haar moet laten overstappen op een ander voer en zorg ervoor dat je regelmatig haar gewicht controleert tijdens de groei. Zo help je haar slank en gezond te blijven en merk je ongewenste gewichtstoename op vóór het te laat is. De voordelen van castratie/sterilisatie wegen meer dan op tegen de nadelen. Ja, het kan eng zijn om je geliefde huisdier een operatie te laten ondergaan, maar het is het zeker waard. Je voorkomt zo een hoger risico op ernstige ziektes, ongewenste kittens, zwerfgedrag en andere problemen. Praat met de dierenarts over de mogelijkheden om je kat te laten steriliseren of castreren.