Prikkelbaredarmsyndroom (IBS) bij katten: symptomen, oorzaken en behandelingen

Heeft je kat af en toe last van plotselinge diarree of pijn wanneer ze probeert te poepen? Zo ja, dan lijdt ze misschien aan prikkelbaredarmsyndroom (IBS). Het wordt soms verward met inflammatoire darmziekte (IBD), maar het is niet hetzelfde. IBS wordt bij katten vaak veroorzaakt door stress en zorgt voor acute symptomen. IBD verwijst daarentegen naar problemen die leiden tot een chronische darmontsteking - of chronische enteropathie, zoals het vaak genoemd wordt.

Wat veroorzaakt IBS bij katten en wat zijn de symptomen?

IBS wordt bij katten meestal veroorzaakt door een stressvolle gebeurtenis, zoals bezoek, een nieuwe kat, een nieuwe baby of een bezoekje aan het kattenpension. Omdat de darmen ontregeld zijn, kan het behoorlijk onprettig zijn. Je merkt misschien dat je kat gedeprimeerd of lusteloos lijkt of pijn heeft wanneer ze probeert haar behoefte te doen. Je kat kan ook overgeven. Misschien zie je slijm of bloed in haar ontlasting. Ze gaat misschien vaker dan gewoonlijk de kattenbak in en uit. Als ze haar behoefte buiten doet, merk je misschien alleen dat ze vaker dan gewoonlijk naar buiten en naar binnen gaat. Ze raakt misschien ook haar eetlust kwijt.

Hoe wordt IBS behandeld en welk voer moet je een kat met IBS geven?

De dierenarts kan je kat medicijnen geven om de misselijkheid tegen te gaan en de koliekachtige pijn en de symptomen van IBS te doen afnemen. Het is belangrijk dat je kat indien mogelijk blijft eten; de darmen genezen sneller als er voedsel blijft binnenkomen. De dierenarts zal je kat waarschijnlijk een dieet willen geven dat haar spijsvertering ondersteunt. Zo blijft ze goed gevoed, ook al eet ze minder dan normaal. Deze soorten voer zijn zeer goed verteerbaar en bevatten hoogwaardige ingrediënten. Ze bevatten vaak voedingsstoffen zoals omega om ontsteking tegen te gaan. Ze bevatten ook een goede mix van prebiotische vezels om het microbioom te voeden en de darmen gezond te houden. Zodra de symptomen verdwenen zijn, kan je kat weer overstappen op haar normale dieet. De dierenarts kan je hierover advies geven.

De beste manier om IBS bij katten aan te pakken is om de bronnen van stress weg te nemen. Als het een eenmalige gebeurtenis was, zoals luid bezoek of een bezoekje aan het kattenpension, hoef je niet veel te doen. Als er echter een conflict is tussen de katten onderling, kan het probleem blijven voortduren.

Katten lijken misschien ontspannen dieren die zich nooit druk maken, maar ze kunnen last hebben van stress zonder duidelijke tekenen te laten zien. Het zijn roofdieren, maar ook prooidieren voor grotere dieren, dus ze zijn erg beducht op gevaar en hebben het liefst altijd een ontsnappingsweg beschikbaar. Ze leven in drie dimensies, dus ze zoeken hoge plekken zoals een boekenplank of het aanrecht op om zich veilig te voelen. 

Katten zijn van nature solitaire dieren. Ze kunnen in sommige situaties samenleven, maar veel katten moeten een huis of tuin delen met één of meer katten waar ze niet dol op zijn. Dit kan veel stress opleveren. Andere katten zijn een bedreigen voor hun kostbare bezittingen - voer, water, kattenbakken en jijzelf! Binnen leven is voor veel katten ook een bron van stress, vanwege de frustratie dat ze niet op ontdekkingstocht kunnen gaan.

De meest voorkomende tekenen van stress zijn:

• Te veel verzorgen en haarverlies, vooral op de buik en rond de achterpoten (maar controleer eerst op vlooien!).

   

• Problemen bij het plassen. Stressgerelateerde cystitis komt veel voor bij katten. Je ziet misschien dat je kat naar de kattenbak gaat, maar per keer slechts een paar druppels plast. Ga altijd naar de dierenarts als je denkt dat je kat hier last van heeft, want het kan heel ernstig zijn. 

• Naar het toilet gaan op vreemde plekken. Als een van je katten gepest wordt en geen toegang krijgt tot de tuin of de kattenbak, zal ze haar behoefte ergens anders in huis doen.

Minder stress in huis

Er zijn een aantal relatief eenvoudige dingen die je thuis kan veranderen om je kat te helpen, vooral als je meer dan één kat hebt:

• Praat met de dierenarts over een dieet voor de langere termijn. Sommige soorten voer bevatten natuurlijke additieven, waarvan bewezen is dat ze angst doen afnemen en gestreste katten helpen. Natvoer is ook altijd een goed idee (hoewel niet essentieel), aangezien de waterinname zo belangrijk is bij stressgerelateerde blaasproblemen.

• Zet altijd één kattenbak meer neer dan het aantal katten dat je hebt. Plaats ze op verschillende locaties in huis, zodat je katten er altijd toegang toe hebben.

• Hetzelfde geldt voor voer- en waterbakken. Zet deze ook op verschillende plekken in huis neer. Dit is misschien onhandig voor jou, maar het is beter voor je katten. Op deze manier kunnen al je katten eten en drinken, zonder de confrontatie met een andere kat aan te hoeven gaan.

• Feromoonverspreiders kunnen enorm helpen. Vraag de dierenarts ernaar.

• Vind de plekjes in huis waar je katten elkaars pad kunnen kruisen. Als je er meubels neerzet of planken ophangt, kunnen ze in smalle ruimtes de weg naar boven zoeken.

Zoals altijd geldt: als je niet zeker weet wat er aan de hand is, praat dan met de dierenarts. We staan altijd klaar om je te helpen en voorkomen is beter dan genezen.

Gecontroleerd door Dr. Hein Meyer, DVM, PhD, Dipl-ECVIM-CA